• Transform your Lifestyle

Actrice Leen Dendievel over ANGST


Tekst: Tinneke Weyhaeghe | Foto's: Lifestylebooking.be, Thomas C. Beerten & Selina De Mayer

17-09-2019

"Die paniekaanvallen waren een wake-up call voor mij"

ACTRICE EN SCHRIJFSTER LEEN DENDIEVEL OVER HAAR BOEK ASEM

Zweten. Warm en koud tegelijk. Een benauwd, drukkend gevoel op je borstkas. Geen lucht krijgen. Hartkloppingen. Tintelingen in je arm. “Ik krijg een hartaanval…”, is een heel begrijpelijke gedachte die meteen door je gedachten schiet. Gedachten overal. Denken. Angst. Nog meer denken. Nog meer angst. Adem dan toch. Niet weten wat te doen. Verlamd door paniek. Wat overkomt je. Krijg je een hartaanval? Ga je dood? Er scheelt iets, het is vast iets ernstigs. En dan beland je plots op spoed. Waar ze je geruststellen dat het maar een paniekaanval was. Maar een paniekaanval…

Veel mensen hebben dat benauwd gevoel al meegemaakt, maar durven er niet over te praten. Lopen er al een tijdje mee rond, weten het niet goed te benoemen of wat ze eraan kunnen doen. Hyperventilatie. Angst. Geen adem krijgen. Paniekaanval. ‘Asem’, het boek van actrice en schrijfster Leen Dendievel is er gekomen n.a.v. haar persoonlijke ervaring met angst en paniekaanvallen. Ze getuigt openhartig over wat haar overkomen is, en de zoektocht naar antwoorden. Je bent niet alleen, en voor iedereen kan het anders zijn zoals ook blijkt uit de vele getuigenissen van bekende en minder-bekende Vlamingen in ‘Asem’.

Afbeelding

"Ik werd 's nachts wakker en dacht dat ik een hartaanval kreeg."

Wanneer had je de eerste keer een paniekaanval en hoe heb je dit ervaren?
“De eerste keer was 3 jaar terug, ‘s nachts in mijn bed werd ik wakker. Hartkloppingen, zweten, geen lucht krijgen, druk op mijn borstkas, tintelingen in mijn arm… Ik wist niet goed wat er gebeurde. Ga ik dood? Ik was in paniek en ervan overtuigd dat ik een hartaanval kreeg. Een vriend heeft mij toen gerustgesteld. Op spoed zeiden ze dat het inwendige hyperventilatie was, maar daar kon ik weinig mee. Het was pas later op reis in Ibiza, toen ik elke dag dat benauwd gevoel kreeg, dat ik dacht dat er iets ernstigs aan de hand moest zijn. Daar in het ziekenhuis konden ze er iets op kleven nl. ‘anxiety’, een paniek- of angstaanval. Dat was iets nieuws voor mij. Ik ben redelijk stabiel en leef gezond, en toch overkomt mij dit. Meteen rezen er veel vragen.”

Waren er signalen op voorhand om je te waarschuwen dat er iets scheelde?
“Ja zeker. Nu weet ik het wel hoor. Ik was heel erg moe, en die vermoeidheid blijft sowieso nog een tijdje hangen. Toch bleef ik maar doorgaan. Ik zei op alles ja. Morgen zal het wel rustiger zijn. Er kwam een moment dat ik geen zin had om te gaan werken. Terwijl ik mijn werk nooit als werken heb beschouwd. Het feit dat ik dat dacht, was een teken dat het allemaal teveel werd. Ik werd een ander mens met een frons op mijn voorhoofd. Ik sloot mij op, wou niets meer doen. Enkel in bed liggen, een deken over mijn hoofd trekken en hopen dat dit gevoel zou overgaan. Maar dat is niet oké, zo kun je niet meer genieten van het leven. Gelukkig had ik geen donkere gedachten.”

Afbeelding

"Stop. Adem. Dit gaat mijn leven niet belemmeren."

Hoe ben je er mee omgegaan?
“In het begin was het heel moeilijk. Ik werd gek. Stel je voor dat je een mondeling examen hebt waar je nerveus voor bent. Zweten, hartkloppingen, niet goed kunnen ademen… en doe dat eens x100. Het niet weten waar het vandaan komt, dat is slopend. Maar ik dacht, nee, dat ga ik niet laten gebeuren. Dit gaat mijn leven niet belemmeren. Ik leid mijn eigen leven, en als dat erbij hoort is dat maar zo. Ik wou alles onderzoeken, waar het vandaan kwam, wat de oorzaken zijn, mogelijke triggers en symptomen. Van daaruit is mijn boek gekomen. Ik schreef elk dingetje op wat in mij opkwam. Ik wou het begrijpen en duidelijk uitleggen zodat mensen het begrijpen. Mijn boek is heel toegankelijk, om het juist bespreekbaar te maken.”

Nadat je wist wat het precies was, ben je toen in behandeling geweest?
“Ik ben naar een psycholoog geweest, want er waren puzzelstukjes die ik zelf niet bij elkaar kon leggen. Ik kon wel zien wat er veranderd was in mijn leven, maar wist niet hoe ik ermee om moest gaan. Het was te veel voor mij alleen. Dat ik perfectionistisch was, wist ik al. Maar ik ontdekte ook dat ik hooggevoelig ben. Prikkels komen extra hard binnen, mijn filter laat alles door… geuren, geluiden, licht. Daarbovenop heb ik een erg drukke agenda en me-time werd naar de achtergrond geschoven. Iedereen draagt ook bagage mee en op den duur is dat rugzakje vol. Als je het niet meer kunt dragen, zal je lichaam reageren. Zodat je er wel aandacht aan moet geven en rusten. Dat heb ik moeten doen. Mijn agenda anders indelen, tijd vrijmaken en de dag niet te vol plannen.

Afbeelding

Hoe sta je tegenover medicatie?
“In Ibiza kreeg ik kalmeringspilletjes voorgeschreven. Ik voelde daar weinig voor en heb er slechts enkele van genomen, in uiterste nood. Er wordt soms te vlug medicatie voorgeschreven, de oorzaak achterhalen is zo belangrijk. En praten, praten met een derde objectieve persoon zoals een psycholoog. Leren ventileren, je gevoelens uiten, geen schuld op je nemen,… Door te praten, kun je dingen verwerken. Anders hou je alles vast, tot het te veel wordt. Iedereen zou een psycholoog moeten hebben. Soms moet je even zoeken naar de juiste, met wie je een klik hebt. Want je smijt er wel je hart op tafel. Maar je vindt toch ook niet direct het juiste lief?”, lacht Leen.

"Door mijn boek te schrijven, weet ik nu de oorzaak, triggers & symptomen"

Waaraan merkte je dat het begon te beteren?
“Door mijn boek te schrijven en kennis op te doen, kreeg ik inzichten. Wat ik voelde, kwam uit een vecht-vlucht-reactie. Ons lichaam is heel slim en zorgt ervoor dat je op de juiste momenten angst voelt en reageert. Normaal is dat voor een spin, brand of inbreker,... een noodsituatie. Maar nu was het voor niets, of mezelf, of angst voor de paniekaanval,... Het was mijn lichaam die mij liet weten dat ik op de rem moest staan. Het is wel iets waar ik vatbaar voor zal blijven. De angstaanvallen zijn nu veel minder aanwezig.  Als het opkomt, weet ik nu wat het is. Ik laat het gewoon gebeuren en het gaat vlugger voorbij. Ik weet dat mijn hart en lichaam gezond zijn. Ik ken de oorzaak, herken mijn triggers en de symptomen.

Afbeelding

Hoe reageerden je man, vrienden en familie hierop?
“Niet zo vreemd eigenlijk. Veel mensen zeiden dat ze het ook al eens meegemaakt hebben, collega’s, vrienden,... zelfs mijn moeder. Mijn man heeft alles van dichtbij beleefd, en mij naar spoed gebracht. Hij vroeg steeds of hij iets voor mij kon doen. Maar, ik moest er zelf door. Zijn steun en begrip waren heel belangrijk. Gewoon dat hij er was voor mij. Het is zoiets onwezenlijks. Bang zijn voor jezelf. Angst voor de angst. De druk in onze huidige tijd ligt zo hoog en alles gaat zo snel. We zitten niet meer zoals vroeger op de stoep en maken een praatje. Nee, we zitten met de smartphone in onze handen en multitasken: onze agenda plannen, mails beantwoorden, sociale media checken, whatsapp van de baas of je die mail al gezien hebt,... en ondertussen staat de tv op. Als je thuis komt, moet je gewoon thuis komen. Maar dat doen we niet meer.”

Wat zijn de verschillen tussen je leven vroeger en nu?
“Ik stel mijn prioriteiten anders, ik ben echt heel veel veranderd. Die paniekaanvallen waren een echte wake-up call. ‘Hallo Leen, gaan we zo verder doen? Ik dacht het niet.’ Nu maak ik bewuste keuzes, zeg niet meer tegen alles ja, plan mijn agenda zorgvuldig en neem voldoende rust. Me-time, tijd nemen voor mezelf en terug genieten. Ik denk nu meer aan mezelf. Na een drukke week, moet ik terug opladen. Loslaten is heel belangrijk, zeker als perfectionist. Ik zeg vaak tegen mezelf, zo is het ook goed genoeg. Het hoeft niet meer perfect te zijn. Mijn vrienden merken dat ik vaker nee zeg. Ik kies er nu eerder voor om gezellig thuis te zijn, dan op café iets te gaan drinken.

"Ik neem nu voldoende rust en plan zorgvuldig."

Afbeelding

Hoe zijn de reacties op jouw boek Asem?
“Ik krijg elke dag reacties van mensen die mij dankbaar zijn dat er eindelijk iemand over durft spreken en ermee naar buiten komt. Het is heel herkenbaar voor velen, of ze kennen iemand die het heeft. Ze bedanken mij omdat ze er nu, dankzij mijn boek, mee aan de slag kunnen. Luidop zingen, kan bv. helpen. Als je in de auto zit en je voelt een paniekaanval opkomen, zing dan gewoon. Je ademhaling gaat juister zitten en je verlegt je focus. Zo kun je door de paniek terug asemen. Of een banaan eten, want daardoor daalt je hartslag en wordt je rustiger. Op reis achtervolgde mij iemand en riep mijn naam. Die vrouw durfde voor het eerst in jaren op reis gaan, omdat ze mijn boek gelezen had en mee had. Dat is toch fantastisch”, glundert Leen - terecht - van trots.

Dankjewel Leen, voor je openhartige verhaal, kwetsbaarheid en inspirerende woorden. Herken je jezelf in Leen haar verhaal over paniekaanvallen? Haar boek ‘Asem’ verklaart de oorzaken, triggers en symptomen in een klare taal, afwisselend met getuigenissen en experts aan het woord. Bestel hier.

Actrice en schrijfster Leen Dendievel (1983) is bekend van verschillende tv-rollen o.a. in Thuis, Dancing with the Stars,... maar ook op de planken schittert ze. Ze behaalde haar bachelor als assistente in de psychologie in 2014 en daaruit vloeide haar eerste boek Hard in 2017. Een jaar later in 2018 volgde  Asem, neergeschreven uit haar persoonlijke struggle met angsten en paniekaanvallen. Het is een zoektocht naar oorzaken, triggers, symptomen en oplossingen.